فهرست مطالب

مطالعات پیشگیری از جرم - پیاپی 12 (پاییز 1388)

فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم
پیاپی 12 (پاییز 1388)

  • تاریخ انتشار: 1388/09/01
  • تعداد عناوین: 7
|
  • حسنعلی موذن زادگان صفحه 7
    در فرآیند دادرسی کیفری که شبکه وسیعی از اقدامات کارگزاران دستگاه عدالت کیفری را سامان می دهد، تحقق عینی دادرسی منصفانه امری ضروری است. دادرسی منصفانه در کارکردی دو سویه وسیله ای اساسی برای تحقق پیشگیری از تکرار جرم مجرمان و تشدید بزه دیدگی اشخاص بزه دیده در فرآیند دادرسی محسوب می شود.
    در حوزه پیشگیری از تشدید بزه دیدگی، ابزارهای کا ر آمد ناظر به رعایت حقوق کامل بزه دیده در فرآیند دادرسی از مرحله کشف جرم تا اجرای کیفر بر مجرمان و جبران صدمات و لطمات ناشی از جرم می باشد. در صورتی که نظام تقنینی دادرسی و یا عملکرد کارگزاران عدالت کیفری اعم از مقامات پلیسی و قضایی و یا هر دو عامل مطابق اصول دادرسی منصفانه و دکترین بزه دیده شناسی حمایتی نباشد، در امر مهم پیشگیری از تشدید بزه دیدگی در فرآیند دادرسی توفیقی حاصل نخواهد شد. از ملاحظه قوانین دادرسی کیفری فعلی ایران معلوم می شود که به علت کاستی های موجود، نظام تقنینی به نحو اتم و اکمل نمی تواند موجب پیشگیری از تشدید بزه دیدگی گردد.
    لایحه آیین دادرسی کیفری که هم اکنون در کمیسیون قضایی مجلس شورای اسلامی در دست تصویب است، رویکردی جدید در تامین حقوق بزه دیده که به پیشگیری از تشدید بزه دیدگی منتهی می شود مطرح کرده است. ضعف این لایحه در مقایسه با جبران خسارت متهمان و محکومان بی گناه که در مفاد لایحه مقرر شده است، عدم پیش بینی جبران خسارات بزه دیده از طریق منابع دولتی در صورت نبود منابع کافی از ناحیه بزهکار است.
    کلیدواژگان: دادرسی منصفانه، بزه دیده، پیشگیری از تشدید بزه دیدگی، فرآیند دادرسی
  • حسن حاجی تبار فیروز جایی صفحه 37
    در فرایند عدالت جنایی توجه به افراد در معرض خطر (بزه دیدگی) به دلایل گوناگون فردی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و غیره از اهمیت خاصی برخوردار است. این گونه افراد به دلیل وضعیت و موقعیت آسیب پذیری و خاص شان، شایسته و نیازمند استفاده از انواع برنامه ها و تدابیر پیش گیرانه و حمایتی در برابر انواع سوء استفاده ها و بزه دیدگی های اجتماعی، فردی (جسمی و روانی)، اقتصادی، جنسی و غیره هستند. به همین خاطر، مساله حمایت از افراد در معرض خطر(بزه دیدگی) باید موضوع قوانین و مقررات سیاست جنایی افتراقی (بزه دیده شناسی حمایتی افتراقی) قرار گیرد. در همین راستا، مقاله حاضر به بررسی و تبیین مفهوم افراد در معرض خطر بزه دیدگی (بزه دیدگان آسیب پذیر)، گونه های آسیب شناختی افراد در معرض خطر بزه دیدگی و جهات غالب احتمال بزه دیدگی آنان و در پایان، به برخی از برنامه ها و تدابیر پیش گیرانه اجتماعی از بزه دیدگی آن ها می پردازد.
    کلیدواژگان: افراد در معرض خطر، بزه دیدگی، بزه دیدگان آسیب پذیر، پیشگیری اجتماعی، حمایت، سیاست جنایی افتراقی
  • محمد دهرویه صفحه 55
    احساس امنیت که ارتباط مستقیم با ذهنیت و درک مردم از امنیت دارد، تحت تاثیر عوامل مختلفی شکل می گیرد. رسانه ها به عنوان منابع واسطه ای کسب اطلاعات مردم قادرند احساس افراد از واقعیت و نگرش آنان را نسبت به محیط شکل دهند. بنابراین رسانه ها یکی از عوامل تاثیرگذار بر احساس امنیت محسوب میگردند. هدف این پژوهش بررسی تاثیر استفاده از رسانه های جمعی بر احساس امنیت شهروندان تهرانی با تاکید بر فعالیت های پلیسی می باشد. نظر به گستردگی رسانه های جمعی، دو رسانه»تلویزیون و روزنامه» انتخاب و از تلویزیون، برنامه ها و اخبار مرتبط با فعالیت های پلیس و از روزنامه، اخبار حوادث جنایی سه روزنامه همشهری، ایران و جام جم مدنظر قرار گرفت. پژوهش در زمستان سال 1387 انجام گردیده؛ روش انجام پژوهش، پیمایشی (Survey) بوده و گردآوری اطلاعات با استفاده از تکنیک پرسشنامه صورت گرفته است. حجم نمونه 372 نفر از افراد بالای 18 سال مناطق 22 گانه شهر تهران می باشد. شیوه نمونه گیری، خوشه ایچند مرحله ای است. یافته های پژوهش در دو بخش توصیفی و تحلیلی ارایه گردیده و تحلیل یافته ها با استفاده از آماره های من- ویتنی، کی دو و همبستگی اسپیرمن صورت گرفته است. نتایج کلی یافته های پژوهش نشان می دهد تفاوت معناداری بین سه گروه آزمودنی بر اساس میزان توجه به برنامه ها و اخبار پلیسی تلویزیون به لحاظ احساس امنیت وجود دارد)05/0P<)؛ و هرچه میزان استفاده از این برنامه ها بیش تر باشد میزان احساس امنیت کم تر است (معکوس). همچنین مشخص گردید بین افرادی که اخبار جنایی روزنامه ها را مطالعه می نمایند با خوانندگان سایر عناوین خبری روزنامه ها به لحاظ احساس امنیت تفاوت معناداری وجود ندارد)05/0
    کلیدواژگان: رسانه (وسایل ارتباط جمعی)، امنیت، احساس امنیت، فعالیتهای پلیس، تلویزیون، روزنامه، حوادث جنایی، شهروندان تهرانی، پلیس
  • سیده رویا بارسلطان، ماهرخ بریری صفحه 83
    موضوع این پژوهش بررسی عوامل مؤثر بر احساس امنیت اجتماعی است. با توجه به این که امنیت اجتماعی در جوامع مختلف از جایگاه و اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و تولید و تامین آن و هم چنین پایدارسازی آن نیازمند مقدمات و زمینه های پیچیده می باشد، لذا به منظور جلوگیری از آسیب پذیری و زوال آن، شناخت متغیرهای مرتبط با آن ضرورت اساسی دارد. بدین منظور با استفاده از نظریه های مربوط، شناخت این موضوع محقق گشته و شاخص های مورد نظر به دست آمد.
    تحقیق حاضر از نوع کاربردی و به روش توصیفی است. ابزار اندازه گیری، پرسش نامه محقق ساخته با یازده پرسش است که علاوه بر شاخص های مشخصات فردی، شاخص هایی مربوط به ناهنجاری اجتماعی، عملکرد قانون، عملکرد پلیس و احساس امنیت اجتماعی را در نظر می گیرد. شایان ذکر است متغیرهای تحقیق از نظر روایی و پایایی در سطح قابل قبولی ارزیابی گردید. داده ها به وسیله نمونه گیری تصادفی خوشه ایاز شهروندان تهرانی طبق محاسبه فرمول کوکران 1140 نفر در نظر گرفته شد و پرسش نامه های مذکور بین آن ها توزیع گردید. پس از گردآوری پرسش نامه ها، داده های مورد نظر با استفاده از آمارهای توصیفی تک عاملی و آزمون خی دو، من ویتنی، کروسکال والیس، تحلیل واریانس فریدمن و ضریب همبستگی اسپیرمن تجزیه و تحلیل شدند که نتایج آن به شرح زیر است:- بین میزان ناهنجاری های اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی رابطه معکوس وجود ندارد؛- بین عملکرد پلیس و میزان احساس امنیت اجتماعی رابطه وجود دارد؛- بین عملکرد قانون و میزان احساس امنیت اجتماعی رابطه وجود دارد؛- بین سن پاسخ گویان و میزان احساس امنیت اجتماعی آنها تفاوت معنی داری وجود ندارد؛- بین محل سکونت پاسخ گویان و میزان احساس امنیت اجتماعی آن ها تفاوت معنی داری وجود دارد؛- بین جنسیت پاسخ گویان و میزان احساس امنیت اجتماعی آن ها تفاوت معنی داری وجود دارد؛- بین وضعیت تاهل پاسخ گویان و میزان احساس امنیت اجتماعی آن ها تفاوت معنی داری وجود دارد؛- بین وضعیت شغلی پاسخ گویان و میزان احساس امنیت اجتماعی آن ها تفاوت معنی داری وجود دارد؛ و- بین سطح تحصیلات پاسخ گویان و میزان امنیت اجتماعی آن ها تفاوت معنی داری وجود دارد؛افزایش مشارکت اجتماعی مردم با پلیس در امور امنیتی، پرداخت هزینه توسط افراد نابهنجار، توجه پلیس به تغییرات اجتماعی و ایجاد اعتماد در میان مردم و... برای ایجاد نظم و امنیت توصیه می گردد
    کلیدواژگان: ناهنجاری اجتماعی، امنیت اجتماعی، پلیس، آسیب شناسی، نظم اجتماعی
  • محسن فلاح صفحه 117
    هر جنایت بین المللی، قربانیانی، اغلب به تعداد زیاد، به همراه دارد. ممکن است از این قربانیان خواسته شود که در دادگاه درباره آن چه اتفاق افتاده است شهادت دهند؛ آن ها در صورت اجابت این درخواست در جایگاه شهود قرار می گیرند. این نوشتار با الهام از اسناد دیوان بین المللی کیفری (اساسنامه رم، مقررات آیین دادرسی و ادله و مقررات دفتر دیوان) درباره حمایتی بحث می کند که حقوق بین الملل از این گروه از اشخاص، که به طور ویژه آسیب پذیر هستند، به عمل می آورد. رویه قضایی دادگاه های بین المللی کیفری برای یوگسلاوی سابق و رواندا – به ترتیب – و آیین دادرسی و ادله ای که در دادرسی های دیوان بین المللی کیفری حاکم خواهد شد، مورد تاکید خاصی واقع شده است. برخلاف آن چه هم اکنون در اساسنامه دادگاه های اختصاصی پیش بینی شده است، اعضای خانواده و نزدیکان شخص می توانند در آینده به عنوان بزه دیده شناخته شوند، بدون این که نیازی به توسعه نامحدود مفهوم خسارت باشد، به طوری که خسارت غیرمستقیم را نیز شامل شود.
    کلیدواژگان: بزه دیده، اسناد دیوان بین المللی کیفری، جبران خسارت، جبران خسارت مادی، جبران خسارت عاطفی - روانی
  • گلناز فیروزی صفحه 131
    خشونت خانوادگی واقعیتی آزاردهنده و غیرقابل انکار در دنیای امروز است. در جهانی که محیط خانه می باید پناهگاهی باشد تا ساکنان در آن بیاسایند و خستگی ها و رنج های ناشی از دشواری های محیط بیرون خانه را به فراموشی بسپارند، متاسفانه برای بسیاری از مردم، خانه به جهنمی می ماند که آتش دشمنی، خشم، خشونت، کینه و انتقام در آن هر لحظه شعله ورتر می شود. خشونت های خانوادگی مخصوص جامعه یا طبقه خاصی نیست، بلکه اکنون همه کشورهای دنیا و طبقات اجتماعی مختلف با آن دست به گریبانند و تغییر و تحولات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی هر روزه بر میزان آن افزوده است.
    آسیب پذیری کودکان در ابعاد گوناگون، از جمله در حوزه خانواده، اغلب نظام های حقوقی را بر آن داشته است تا با هدف حمایت از کودکان بزه دیده خشونت خانوادگی، به اتخاذ یک سیاست جنایی افتراقی روی آورده، تدابیر ویژه ای را در حمایت کیفری از چنین بزه دیدگانی، برگزینند. ضرورت این حمایت ویژه را، اهداف تقلیل بزه دیدگی و بزه کاری این افراد، توجیه می کنند؛ زیرا از طرفی، این حمایت ویژه و تامین خسارت و تشفی خاطر اطفال بزه دیده، آن ها را از بزه دیدگی مکرر که معلول طفولیت، ضعف، انزوا و بزه دیدگی نخستین آن هاست، مصون می دارد و از طرف دیگر مانع گرایش آن ها به بزه کاری و گسترش بزه کاری آن ها می شود. بر این اساس اطفال را نمی توان در اجتماع بدون حمایت قانونی ویژه رها کرد، یعنی آن ها علاوه بر مقررات حمایتی که برای همه بزه دیدگان چه در قوانین شکلی و چه در قوانین ماهوی انجام شده است، نیازمند حمایت های قانونی ویژه هستند.
    کلیدواژگان: طفل، حمایت، خشونت خانوادگی، بزه دیده، قوانین ماهوی
  • مارکوس فلسون، رونالد کلارک ترجمه: مجید قورچی بیگی صفحه 167
    پیشگیری وضعی جرم مدعی رهیافتی روش شناختی است که فارغ از ویژگی های فردی و روان شناختی به مطالعه پیرامون جرم می پردازد؛ به عبارت دیگر، پیشگیری بدون تغییر در شخصیت افراد و تنها از رهگذر تغییر در وضعیت و کاهش فرصت جرم.
    در پیشگیری وضعی از جرم اصول اخلاقی ویژه ای باید مورد توجه قرار گیرد؛ اول، حمایت مساوی و منصفانه از تمام مردم در برابر جرم؛ از این رو پیشگیری وضعی نباید تنها به عنوان ابزاری در خدمت یک بخش از جامعه باشد و موجب جابجایی خطر جرم به دیگر بخش ها شود. همچنین هزینه های پیشگیری وضعی نباید بر یک بخش یا قشر جامعه تحمیل شود. به علاوه باید خطر بزه دیدگی طبقات ناتوان و اقلیت جامعه نیز مورد توجه قرار گیرد. دوم، احترام به حقوق فردی و در نهایت مشارکت دادن تمام بخش های جامعه در مسئولیت پیشگیری از جرم است. نویسندگان این مقاله با بررسی این سه اصل اخلاقی و انتقاداتی که (ایدئولوژیکی و اخلاقی) در این راستا به پیشگیری وضعی وارد شده است به دنبال اثبات این هستند که پیشگیری وضعی از جرم در مقایسه با سایر رهیافت های موجود از لحاظ اخلاقی قابل دفاع تر، دارای نتایجی ملموس تر و ارائه دهنده روشی برتر برای کنترل جرم است
    کلیدواژگان: پیشگیری وضعی، اخلاق پیشگیری، حمایت منصفانه و برابر، حقوق فردی، احتیاطات روزمره، کسب و کار، جابه جایی، مسئولیت پیشگیری
|
  • Dr.Hassanali Moazzen Zadegan Page 7
    In criminal procedure process, which organize a wide net of behaviors of criminal justice system, to realize fair proceeding is necessary. Fair proceeding works as a means to prevent crime recidivism and also to prevent aggressive victimization in criminal proceeding.In the area of preventing aggressive victimization, useful method are those which work with respect to victim’s right in criminal proceeding from detection of crime up to punishing criminals and making compensation for victim. If legislative system of proceeding or the acts of criminal justice practitioner including police and judicial authorities or both of them are not according to fair preceding principles and the doctrine of protective criminology, prevention of aggressive victimization will not result in success. A quick view to current Iranian criminal procedure law shows that there are some lakes in domestic legislative system which makes obstacles in the way of prevention of aggressive victimization.The bill for criminal procedure law which is under passing in judicial commission of Islamic parliament is a new idea to provide victim’s right and to prevent aggressive victimization. The blind spot of the bill is about making remedy for innocent accused and convicted ones, because it forgot to predict government financial source of compensation when the offender has not enough property.
  • Hassan Haji Tabar Firoozjai Page 37
    In criminal justice process attending those people who are in danger (of being victim of an offence) is very important because of some social, individual, economical, cultural, political and etc reasons. such people because of their vulnerable and specific situation behoove and needful of using variety of programs and preventing and protecting plans against different kinds of misusing and social, personal (physical or mental), economical, sexual victimization. so, the issue of protecting people at risk of victimization should be the topic of differential criminal policy and regulations (differential protective victimization).hereon, this article expresses the concept of the people at risk of offence, kinds of pathology of those people and ignorance of possibility of their victimization and at the end, it proceeds some social programs and preventive plans of their victimization.
  • Mohammad Dehrouye Page 55
    Feeling security which has a direct relation with mentality and individual's perception, many different factors affect it. Medias for people are as intermediate sources of receiving information and they can form individual's feeling of reality and also their attitude about environment. Thus Medias are an effective factor on feeling security. Purpose of this survey is to examine the effect of using mass Medias on feeling security of Tehran's citizens with emphasize on police activities. According to wide spreading of mass Medias, tow Medias (television and radio) are selected in television programs, news about police activities are concerned and in newspaper news of criminal happenings of three newspaper such as Hamshahri, Iran and Jam e Jam are concerned. The survey accomplished in winter of 1387.the method of research is surveying and information gathering is done by the technique of questionnaire. Statistical universe was 372 people of those who are over 18 years old in all 22 areas of Tehran city. Results of the research are provided in two section of descriptive and analytical. total results of the research shows that there's a meaningful differentiation between three tested groups, based on amount of attention to programs and police news for feeling secure(p<0/05) and by increasing the usage of these programs the feeling of security decreases(reverse).also, it is cleared that there is no difference between those people who read criminal news of newspapers and those who dont read.(p>0/05).moreover, tests show that between considering police programs on television and reading criminal events in newspaper, there's more relation between feeling of insecurity and watching police programs on television.(Correlation Coefficient of 0/12 against 0/06)
  • Sayyede Roya Barsoltan, Mahrokh Boreiri Page 83
    The subject of this article is to examine the efficient factors on the sense of social security. Social security is very important in various communities and providing and making it stable needs to many introduction and grounds, so recognizing its related variables will be necessary to preserve it. Using respected theories results in understanding the fact and its markers.This research is practical and descriptive. To collect information and evaluating them, we used questioner cover 11 questions and contain individual identity, indicators of social abnormalities, and the practice of law, behavior of police forces and the sense of social security. Variables of this research were evaluated as well.The statistical universe of the research is 1140 persons. The results of this survey are as follows:There is a relation between operations of police force and the sense of social security.There is a relation between practice of law and the sense of social security.There is no meaningful relation between the ages of target group and the sense of social security.There is a meaningful relation between the house of target group and the sense of social security.There is a meaningful relation between the sex of target group and the sense of social security.There is a meaningful relation between the marital state of target group and the sense of social security.There is a meaningful relation between the occupation opportunity of target group and the sense of social security.There is a meaningful relation between the grade of education in target group and the sense of social security.Finally this study recommends for providing and promoting social order and security by increasing social participation of people in security related affairs, paying crime costs by abnormal persons, police consideration to social changes promoting individual’s trust to police.
  • Mohsen Fallah Page 117
    Every international crime has often wide victims. It may be asked from some of them to give testimony in respective courts and do as a witness. This article discuses about different kinds of support and protection from these vulnerable witnesses in the light of international documents (constitution of Rome, criminal procedure rules, provisions and evidence of ICC office).the judicial precedence in the case of international criminal tribunal for former Yugoslavia and Rwanda, then criminal evidence (proof) and procedure in ICC have also been explained. Appose to current provisions of constitution of special Tribunals, members of a family and their close relatives may be supposed as victims without any need to unlimited expanding the concept of “injuries” to cover indirect injuries.
  • Golnaz Firoozi Page 131
    Domestic violence is a worrisome and unavoidable matter. The house should be a shelter for its inhabitants. They should d forget their outdoors problems in it. But unfortunately the facts are completely reverse. It is as a hell for most people and is full of violence, anger, hostility and revenge. Domestic violence is not only for a special society or special level of citizens. Nowadays many countries and social levels are engaged in it. Economic, social and cultural changes have also enhanced this problem. Children are vulnerable persons especially in their houses. Therefore many legal systems were encouraged to provide a differential criminal policy in the light of protecting children from domestic violence. This attitude will result in preventing both delinquency and victimization about them. Because in one hand, this kind of protection makes compensation for respected children and avoid victimization recidivism due to their childhood, weakness, isolation and primary victimization; and on the other hand, prohibit them from further delinquency. Accordingly we cannot pay any attention to children which are without any legal protection. They need to special legal supports besides protective provisions applying for all victims.
  • Marcus Felson, Ronald V. Clarke Page 167
    Situational crime prevention is a methodological approach which study crime regardless of personal and psychological characteristics; on the other hand, crime prevention through manipulation of situations and reducing opportunities of crime. There are three ethical principals in situational crime prevention; first equal protection of all people; therefore situational crime prevention must not be in serve of a specific stratum and should not lead to displacement of crime. Costs of situational crime prevention must not impose on a specific stratum. Situational crime prevention should pay attention to risk of victimization of minorities and the poor. Ultimately all part of society should be participated in responsibility of situational crime prevention. Authors of this article examine ethical and ideological criticisms of situational crime prevention and try to show that situational crime prevention is consistent with ethical principles and has more tangible results and for controlling crime is preferable measure.